حقوق مستمری و بازنشستگی ، جزء ترکه متوفی محسوب نشده و طلبکاران متوفی و همسر ایشان
بابت درخواست مهریه حقی بر آن ندارند و به آنها تعلقی نخواهد گرفت زیرا این حقوق به طور مستقیم به مالکیت مستحقان در می آید.
در واقع این حقوق ، تابع قواعد ارث نمی باشد و با این اوصاف مالیات بر ارث به آنها تعلق نخواهد گرفت(بند۱ماده۲۴ قانون مالیات های مستقیم)
حقوق متوفی و مستمری بازماندگان اصولا به صورت مساوی تقسیم خواهد شد و نه بر اساس قواعد و قوانین موجود ارث (تبصره ۱ماده ۴۸ قانون حمایت خانواده)
نکته مهم دیگر اینکه در صورتی که بیمه عمرمتوفی ، ذینفع معین داشته باشد (خواه ذینفع جزو ورثه باشد یا نباشد) وجه بیمه عمر متعلق به ذینفع ذکر شده می باشد و این مورد هم جزء ترکه محسوب نمی شود و در نتیجه به آن مالیات بر ارث هم تعلق نخواهد گرفت و بابت بدهی متوفی ، قابل توقیف نخواهد بود(نظریه مشورتی شماره ۷/۹۳/۸۸۸ مورخه ۹۳/۴/۱۷ اداره حقوقی قوه قضاییه)
آیامستمری جز دارایی و ترکه متوفی محسوب می شود؟
مستمری، دارایی نمی باشد که بیمهشده در زمان زنده بودن بتواند در مورد آن وصیت کند و بهوسیله آن، عدهای از بازماندگان را انتخاب و عدهای دیگر را از آن محروم نمایید. مستمری در چارچوب قوانین و مقررات موضوعه به بازماندگان تعلق میگیرد و شرایط برخورداری و افراد برخوردار از آن را قانون تامیناجتماعی معین کرده است.
با توجه به این که مستمری بازماندگان جزء ماترک محسوب نمی گردد، بنابراین امکان پرداخت مهریه از طریق آن وجودنخواهد داشت. نظریه سال ۸۴ اداره کل حقوقی قوهقضائیه در این زمینه میگوید: ((آنچه بعد از فوت کارمند و به مناسبت فوت او طبق قانون درباره ورثه یا افراد تحت تکفل او برقرار میشود، از شمول مقررات ارث، خارج است))
همچنین با توجه به قانون تامیناجتماعی و به این جهت که مستمری به منظور کمک به خانواده بیمهشده متوفی و در جهت امرار معاش آنها برقرار و پرداخت میشود و همچنین به لحاظ این که مستمری بازماندگان داخل در ترکه نمیشود، لذا موضوع توقیف و برداشت از آن برای پرداخت دیون متوفی قانونا مجاز نیست وطبق حقی که قانون برای بازماندگان مقرر کرده است، از توقیف مصون خواهد بود
آیا پاداش و عیدی آخر سال بابت طلب قابل توقیف است؟
بهطور کلی، آنچه به عنوان طلب زمان حیات کارگر متوفی به ورثهاش تعلق میگیرد، جزء ماترک او محسوب میشود، مانند طلب کارگر متوفی بابت پاداش آخر سال (عیدی) که جزء ماترک اوست و طبق مقررات ارث، باید به ورثه وی پرداخت شود. طبق مقررات قانون کار، مطالبات کارگر بابت سنوات پایان خدمت، عیدی پرداختنشده و معادل ریالی مرخصیهای استفادهنشده با فوت کارگر، باید به ورثه وی پرداخت شود
بنابراین مطالبات کارگر از کارفرما تا زمان فوت، از جمله حقوق مالی است که جزئی از ترکه حین فوت می باشد و باید طبق مقررات مربوط به ارث ، بین وراث تقسیم گردد اما آنچه بعد از فوت کارگر و به مناسبت فوت او طبق قانون درباره ورثه یا افراد تحت تکفل او برقرار میشود، از شمول مقررات ارث خارج می باشد