هر چند دعوای خلع ید و رفع تصرف عدوانی جز دعاوی هستند که در صورت اثبات و احراز ، منجر به حصول یک نتیجه مشترک برای خواهان می شوند و ان قطع تصرفات غیرقانونی خوانده در مال است

دفتر حقوقی موکل، ارائه دهنده خدمات حقوقی توسط وکلای پایه یک دادگستری 

لیکن دعوای خلع ید ، تقاضای مالک قانونی و مشروع مال ، با این مضمون که خوانده به صورت غیر قانونی ، متصرف مال شده و رفع تصرفات وی را از دادگاه تقاضا می کند : اما دعوای رفع تصرف عدوانی ، متصرف مال شده و رفع تصرفات وی رت تز دادگاه تقاضا می کند : اما دعوای رفع تصرف عدوانی ، ادعای متصرف سابق مال غیر منقول ( اعم از مشروع یا نا مشروع و اعم از اینکه مالک باشد یا نباشد ) مبنی بر اینکه خوانده جدیدا به صورت غیر قانونی ، متصرف مال شده و قطع تصرفات لا حق وی خواستار می شود.

گفتار اول : تفاوت در ارکان دو دعوا

دعوای خلع ید و رفع تصرف عدوانی هر دو دارای ارکان منحصر به فرد و مربوط به خود هستند که باید ادله تشکیل دهنده هر دو دعوا توسط متقاضیان ان ها له دادگاه ارائه و توسط محکمه محرز گردد .

ارکان دعوای خلع ید عبارت اند از :

1.اثبات مالکیت خواهان

2.اثبات تصرفات غیرقانونی فعلی خوانده

3.اثبات تصرف غیر قانونی بر مال غیر منقول

ارکان دعوای رفع تصرف عدوانی عبارت اند از :

1.اثبات سبق تصرف خواهان

2.اثبات لحوق تصرفات خوانده

Select text color3.اثبات غیر قانونی بودن تصرفات خوانده

بنابراین در دعوای خلع ید ، خواهان باید مالکیت خود را ثابت کند ، ولی در دعوای رفع تصرف عدوانی نیازی به اثبات مالکیت نیست و اثبات سبق تصرف خواهان کفایت می کند و از سوی دیگر صرف اثبات و احراز تصرفات غیر قانونی فعلی خوانده و در دعوای خلع ید کافی است : اما در دعوای رفع تصرف عدوانی ، لحوق تصرفات غیرقانونی خوانده باید ثابت و احراز گردد.

گفتار دوم : تفاوت در تعیین وقت دادرسی

دعوای خلع ید مطابق قواعد عمومی ایین دادرسی مدنی در وقت عادی و معمولی رسیدگی می شود . منظور از وقت عادی ، وقتی است که به ترتیب دفتر اوقات ، روز و ساعت معینی برای رسیدگی تعیین می شود : اما رسیدگی به دعوای رفع تصرف عدوانی مطابق ماده 177 قانون ایین دادرسی مدنی در وقت خارج از نوبت به عمل می اید . منظور از وقت خارج از نوبت وقتی است که از لحاظ زمانی نزدیک تر و مناسب تر از وقت عادی است : چرا که بدون توجه به ترتیب دفتر اوقات دادگاه تعیین می شود . با وجود این باید توجه داشت که هر چند وقت خارج از نوبت نزدیک تر از وقت عادی است : ولی الزاما نزدیک ترین وقت نمی باشد .

گفتار سوم :تفاوت در اجرای حکم

دعوای خلع ید مشمول قاعده کلی ( اجرا بعد از قطعیت اراء ) مندرج در ماده 1 .ق.ا.ا.م. می باشند : اما رای دعوای تصرف عدوانی از این قاعده مستثنی بوده بلافاصله قلا از قطعیت ، اجرا می شود همان طوری که ماده 175 ق.ا.د.م در این خصوص مقرر می دارد : ( در صورتی که رای صادره مبنی بر رفع تصرف عدوانی ، مزاحمت و یا ممانعت از حق باشد ، بلافاصله به دستور مرجع صادر کننده توسط اجرای دادگاه یا ضابطین دادگستری اجرا خواهد شد و در خواست تجدید نظر مانع از اجرا نمی باشد . ) یعنی تجدید نظر خواهی از حکم رفع تصرف عدوانی ، فاقد اثر تعلیقی است . البته باید اذغان نمود که علی رغم حکم استثنائی این ماده ، اگر رای رفع تصرف عدوانی به صورت غیابی صادر شود موقتا اجرا نمی شود بلکه نیازمند خروج این رای از مرحله واخواهی می باشد .

تفاوت دیگری که از حیث اجرا ، بین این دو دعوا وجود دارد این است که دعوای رفع تصرف عدوانی ، جهت اجرا نیازمند صدور اجراییه توسط دادگاه نیست : چرا که به موجب ماده 175 این قانون ، این حکم بلافاصله به دستور دادگاه صادر کننده توسط اجرای حکم یا ضابطین دادگستریاجرا می شود در حالی که دعوای خلع ید مطابق قواعد عمومی ایین دادرسی مدنی و اجرای احکام مدنی ، نیازمند صدور اجراییه جهت اجرا است.

گفتار چهارم: تفاوت در اعتبار امر قضاوت شده

حکم رفع تصرف عدوانی مانع استماع و رسیدگی دعوای خلع ید نمی شود . به بیان دیگر حکم رفع تصرف عدوانی در دعوای خلع ید ار اعتبار امر قضاوت شده بی بهره است : اما در مقابل صرف طرح دعوا ی خلع ید ، مانع استماع دعوای رفع تصرف عدوانی می باشد . ماده 163 قانون ایین دادرسی مدنی مقرر می کند : ( کسی که راجع به مالکیت یا اصل حق ارتفاع و انتفاع اقامه دعوا کرده است ، نمی تواند نسبت به تصرف عدوانی و ممانعت از حق طرح دعوا نماید .)

گفتار پنجم :تفاوت در مالی یا غیر مالی بودن دعوا

دعوای خلع ید به حکم نص بند 12 ماده 3 قانون وصول برخی از در امد های دولت و مصرف ان در موارد معین مصوب 1373 دعوایی مالی است : لذا هزینه این دعوا در صورتی که موضوع ان منقول باشد مطاق تقویم خواهان و در صورتی که غیر منقول باشد بر مبنای ارزش معاملاتی املا ک در هر منطقه اخذ می شود و از حیث تجدید نظر و فرجام خواهی نیز ملاک تقویم خواهان است : اما دعوای رفع تصرف عدوانی با توجه به عدم ورود به ماهیت ، غیر مالی است . لذا رسیدگی به دعاوی تصرف مستلزم پرداخت ماده 3.3.1 ق.ا.د.م. این دعوا قابل تجدید نظر است . ولی به هیچ وجه قابل فرجام نیست ( ماده 367 ق.ا.د.م )

   جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با وکلای دفتر حقوقی موکل ارتباط برقرار نمایید.

 بیشتر بدانید

 دعوای خلع ید در قانون به چه معناست؟|دفتر حقوقی موکل

طلاق خلع چیست؟ | دفتر حقوقی موکل

• وکیل
• وکیل پایه یک دادگستری
• مشاوره حقوقی
• مشاوران حقوقی
• جستجوی وکیل
• وکیل دادگستری
• موسسه حقوقی
• وکیل پایه یک
• مشاوره حقوقی رایگان
• وکیل خانواده
• وکالت
• مشاوره حقوقی آنلاین
• مشاوره حقوقی تلفنی
• مشاوره حقوقی تلفنی رایگان
• دعوای خلع ید
• خلع ید