ضرب وجرح

معرفی جرم ضرب و جرح

جرم ضرب و جرح از زمان‌های گذشته در بین جوامع بشری وجود داشته و علت بروز آن عواملی مانند فقر فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، همچنین خصوصیات فردی، محیطی، قومی و… می‌باشد که با توجه به اهمیت آن و آثار زیان‌بار ناشی از آن که هم متوجه فرد و هم جامعه خواهد شد و در مواردی نیز بیم تجری مرتکب خواهد رفت، مورد جرم انگاری قرار گرفته و به آن پرداخته شده است ما نیز سعی داریم در متن زیر به معرفی این جرم و ارکان تشکیل‌دهنده آن بپردازیم.

«ضرب» در لغت به معنی زدن است و از نظر جزایی به معنای ایراد هرگونه صدمه مستقیم یا غیرمستقیم به بدن انسان که موجب سرخی، برآمدگی یا کبودی می‌گردد، می‌باشد.

«جرح» در لغت به معنی خستگی است و در عرف به معنای زخم می‌باشد. از نظر جزائی صدماتی به بدن انسان که موجب ضایعات عضوی، بافتی و نسجی شود جرح نام دارد البته شکستگی استخوان و سوختگی و نظایر آن‌ها نیز از اقسام جرح می‌باشند.

از نظر فقهی جرح بر اساس شدت و ضعف جراحات وارده به اقسام ذیل تقسیم می‌شود:

الف) حارصه: خراش پوست بدون آنکه خون جاری شود، یک‌صدم دیه کامل؛

ب) دامیه: جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و همراه با جریان کم یا زیاد خون باشد، دو صدم دیه کامل؛

پ) متلاحمه: جراحتی که موجب بریدگی عمیق گوشت شود؛ لکن به پوست نازک روی استخوان نرسد، سه‌صدم دیه کامل؛

ت) سمحاق: جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد، چهارصدم دیه کامل؛

ث) موضحه: جراحتی که پوست نازک روی استخوان را کنار بزند و استخوان را آشکار کند، پنج‌صدم دیه کامل؛

ج) هاشمه: جراحتی که موجب شکستگی استخوان شود گرچه جراحتی را تولید نکند، ده‌صدم دیه کامل؛

چ) منقّله: جراحتی که درمان آن جز با جابه‌جا کردن استخوان میسر نباشد، پانزده صدم دیه کامل؛

ح) مأمومه: جراحتی که به کیسه مغز برسد، یک‌سوم دیه کامل؛

خ) دامغه: صدمه یا جراحتی که کیسه مغز را پاره کند که علاوه بر دیه مأمومه، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز می‌باشد.

جرم ضرب و جرح عمدی از جمله جرائمی است که علیه تمامیت جسمانی اشخاص می‌باشد که در کتاب سوم از ق.م.ا. از مواد 386 الی 416 به آن پرداخته شده است جرم ضرب و جرح دارای صور مختلف می‌باشد که آن را به ترتیب زیر تقسیم‌بندی و مورد بررسی قرار خواهیم داد.

• صدمات بدنی عمدی مستلزم قصاص عضو؛
• صدمات بدنی عمدی مستلزم حبس تعزیری؛
• صدمات بدنی عمدی در اثنای منازعه.