سوگند خوردن به دروغ که از آن بعنوان سوگند کذب یا سوگند دروغ در جامعه و متون قوانین از آن یاد می گردد، با عنایت براصدار آنکه می تواند در دعاوی حقوقی یا کیفری منشاء و مبنای اصدار آرای قضایی بشمار رود ، قانونگذار مبادرت به جرم انگاری آن پرداخته و اصحاب دعوی که مبادرت به سوگند دروغ نمایند ، تحت شرایطی مجازات می نماید.
در این مطلب میخوانید:
جایگاه سوگند در اثبات دعوی چیست؟
سوگند خوردن دروغ چگونه اثبات می شود ؟ بطور کلی اشخاص جهت طرح دعوی در مراجع قضایی ، نیازمند ارائه ادله و مدارک جهت اثبات ادعایشان هستند.
بعنوان نمونه برای اثبات دعوای حقوقی مدعی می تواند به اقرار،سند و شهادت استناد نماید و چنانچه دلایل مذکور را در اختیار نداشته باشد از طریق سازوکار« اتیان سوگند » مبادرت به اثبات دعوای خویش مبادرت بنماید.
بعلاوه قانون گذار در دعوای کیفری به اقرار ،شهادت و قسم و علم قاضی، بعنوان ادله اثبات دعوی کیفری یاد نموده است که بر مبنای آن می توان ادعای خویش را در مراجع قضایی ، استناد و اثبات نمود.
حال با توجه به مطلبی که عنوان شد مشخص می شود سوگند یا قسم از جمله دلایل اثبات دعواست و هر فردی که قسم یا سوگند یاد کند در قبال آن مسئول بوده و اگر سوگند یا قسمی خلاف واقع یاد کرد طبق قانون مجازات اسلامی مجازات خواهد شد .
در این مقاله راجع به سوگند ،عواقب سوگند کذب ومجازات آن صحبت خواهیم کرد:
در ادامه همراه دفتر حقوقی موکل-حامی و مدافع حقوق موکل باشید:
سوگند دروغ در قرآن:
قسم دروغ خوردن دو نوع است: اولی قسمی است که برای انجام یا ترک کاری در آینده ادا می شود و نوع دوم آن برای اثبات یا نفی چیزی.
خداوند متعال در حدیث شریف قدسی نقل نموده:((کسی که مرا در معرض سوگندهای دروغ قرار میدهد به رحمت من نمی رسد.))
قسم نوع دوم در نزد دادگاه وحاکم ادا می شود و گاهی در خارج از محاکم رسیدگی ودر تعاملات روزانه بین افراد.اگر کسی در روابط شخصی خود با دیگران قسم دروغ بخورد مرتکب گناه و عمل حرام شده است ،اما اگر این فرد نزد محاکم دادگستری و حاکم قسم بخورد علاوه بر حرمت و عذاب اخروی ،عمل وی دارای تبعات وآثار حقوقی است که به بررسی آن خواهیم پرداخت.
مجازات سوگند کذب چیست؟
مطابق قانون مجازات اسلامی هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای مجازات تعیین شده باشد جرم بوده و مستوجب مجازات است.
در این میان شاکی برای اثبات ادعای خود یا متهم برای دفاع از خود نیاز به ادله و مدارکی دارد ،اما اگر شاکی یا متهم دلایلی نداشتند می توانند با ادای سوگند ادعای خود را ثابت نمایند.
چنانچه هر یک از طرفین دعوی به دروغ سوگند یاد کرده و امری که حق بوده را ناحق جلوه دهند و بعد ازمدتی مشخص گردد قسم وی درست نبوده وبه کذب ادا گردیده است ،فردی که به دروغ سوگند خورده مجرم شناخته شده و طبق قانون مجازات اسلامی مجازات خواهد شد.
بر همین اساس مطابق ماده ۶۴۹ قانون مجازات اسلامی :
((هر کس در دعوای حقوقی و جزایی که قسم متوجه او شده باشد سوگند دروغ یاد کند محکوم به مجازات است و همچنین هر کسی که در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به مجازات تعیین شده در قانون محکوم می گردد))
همچنین در ماده ۶۵۰ بیان شده:
(( هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد. ))
نمونه پرونده سوگند دروغ:
مثال اول:
اگر شخصی علیه دیگری دعوای سرقت را مطرح نماید و خوانده با ادعای سوگند دروغ خود را تبرئه نماید و بعدا اسناد و مدارکی که دال بر وقوع این سرقت بدست آید ،خواهان مرتکب جرم ادا سوگند کذب شده و مطابق قانون مجازات اسلامی محکوم می شود وخواهان می تواند علیه وی به جرم قسم کذب شکایت نماید.
پس همانطور که گفته شد اگر کسی قسم دروغی بخورد و سبب اثبات امر ناحقی گردد مرتکب جرم شده و مطابق مواد ۶۴۹ و ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی ،مجازات خواهد شد .
مثال دوم:
مثلا اگر فردی از دیگری با عنوان جرم ضرب و جرح شکایت نماید و فرد مرتکب برای رفع اتهام از خود قسم بخورد و بعدا مشخص شود چنین جرمی واقع شده است ،علاوه بر مجازات جرم ضرب و جرح به مجازات قسم دروغ هم محکوم خواهد شد.
مثال سوم:
شخصی مبادرت به طرح دعوی حقوقی مطالبه مالی علیه شخصی بر مبنای سوگند می نماید . چنانچه وی موفق به اخذ حکم بر مبنای سوگند گردد، می توان در صورت کذب بودن سوگند مذکور از وی در محاکم کیفری مبادرت به طرح شکایت کیفری نمود.
نحوه اثبات سوگند دروغ به چه نحو است؟
از طرق متعددی می توان سوگند دروغ به اثبات رساند.
مبتلابه ترین راه جهت اثبات سوگند دروغ بدین نحو است که شخص زیاندیده از سوگند کذب از طریق طرح شکایت کیفری و تقدیم شکوائیه در دادگاه، درخواست تعقیب شخصی که به دروغ سوگند یاد نموده را می نماید و چنانچه مرجع کیفری پس از رسیدگی و صدور حکم مستند به ماده ی ۶۴٩ قانون مجازات اسلامی مصوّب سال ١٣٧۵ مبادرت نمود ، شخص زیاندیده از طریق اعاده حیثیت خویش و یا تقدیم دادخواست اعاده دادرسی، جبران ضرر و زیان ناشی از صدور حکم مبتنی بر سوگند دروغ را تقاضا نماید.
از دیگر طرق اثبات کذب بودن اظهارات شخص مدعی سوگند کذب، علم قاضی هست که اغلب در پرونده های کیفری منشاء آثار می باشد که بر مبنای آن دادگاه اثری را متوجه سوگند مذکور نمی نماید.
برای شکایت از قسم دروغ کجا مراجعه کنیم؟
برای شکایت از چنین جرمی باید در همان محلی که این جرم واقع شده مراجعه کنیم ،به عنوان مثال اگر این جرم در دادگاه های کیفری تهران واقع شده باشد میتوان در دادسرای کیفری تهران شکایت نمود که این مهم از طریق ثبت شکواییه در دفاتر خدمات قضایی بعمل می آید.
چه مدارکی برای طرح شکایت قسم کذب لازم است؟
اگر سوگند مستند به رای باشد یا صورتجلسه باشد، بایستی فتوکپی مصدق از ان رای ضمیمه شکایت گردد.
همچنین اگر شهادت شهودی مبنی بر کذب بودن سوگند در کار باشد باید ضمیمه شکواییه گردد.
در ادامه برای روشن شدن موضوع نمونه دادنامه و رای دادگاه را عنوان نموده ایم:
نمونه شکواییه سوگند ( قسم) دروغ
شاکی/ شاکیه /شکات …فرزند/ فرزندان … به آدرس …
مشتکیعنه/ متشاکی/ مشتکیعنهم … فرزند/ فرزندان … به آدرس …
تاریخ وقوع جرم…..
موضوع: قسم (سوگند) دروغ
شرح شکواییه:
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان
احترما با توجه به اینکه خانم———–که برابر عقدنامه همسر شرعی و قانونی اینجانب می باشد و دارای فرزند خردسال می باشیم و از آنجائیکه بلواقع با توجه به فعالیت معیشتی هیچگونه کم وکسری و قصوری در تمامی موارد جهت ایشان لحاظ تمامی ملزومات زندگی نداشته ام و بعنوان شوهر ایشان به نوعی مطیع در زندگی برای حفظ کیان خانواده بوده ام و بلواقع به همسرم و فرزندم و خانواده ام دلخوش و به شوق آنان زندگی کرده ام و متاسفانه همسر خانم——بدون دلیل و بی اساس و متاسفانه با بستن تهمت و افترا گوناگون زندگی مرا ترک نمود و ناچارا در شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی خانواده شهرستان کامیاران در باب تمکین اقامه دعوی نموده ام و متاسفانه ایشان در آن شعبه با بستن تهمت و افترا و سوگند کذب و دروغ آن هم با لفظ جلاله((ولله یالله و تالله))بر علیه اینجانب سوگند یاد نموده و ایشان تهمت های ناروا و بسیار زننده با الفاظ رکیک بر من زده که تمامی الفاظ و تهمت های دروغ که بر من بسته عینا در دادنامه شعبه سوم دادگاه عمومی حقوقی کامیاران به شرح پرونده ———-برابر دادنامه شماره———–مورخه ۲۸/۹/۹۸ منعقد گردیده که با بررسی و مطالعه آن متوجه بر اهانت و افترا و تهمت های ایشان خواهید شد که با توجه به این حکم و چون حکم فاقد وجاهت قانونی بوده و کلا نسبت به من افترا بوده در شعبه هفتم دادگاه تجدید نظر استان کردستان به شماره پرونده ———در فرجه قانونی اقامه تجدید نظر نموده ام که با توجه به درایت قضات محترم و اینکه مطالب و تهمتهای ایشان بر علیه بنده کاملا بی اساس و کذب محض بوده نیز حکم شعبه سوم دادگاه حقوقی خانواده کامیاران نقض و با عنایت به ماده ۳۵۸ آئین دادرسی مدنی را نقض حکم نیز برابر دادنامه شماره——-مورخه ۲۷/۱۱/۹۸ حکم به الزام ایشان به تمکین داده شد .
با توجه به این توضیحات که ایشان عمدا و قهرا جهت تخریب شخصیت اینجانب چنین تهمت و افترا علیه من بسته در مقام شکایت و اعاده حیثیت علیه ایشان برآمده و با عنایت به مدارک ضمیمه و اینکه ایشان شان و شخصیت اعتبار خانوادگی و اجتماعی اینجانب را در جامعه و انظار خانواده ام و دوستان و مردم سوگند دروغ ادا نموده و بر همین اساس و طبق مواد یاد شده تقاضای رسیدگی به موضوع مستند به ماده ماده ۶۴۹ قانون مجازات اسلامی مورد استدعاست.
وکیل متخصص در امر اثبات سوگند کذب:
برای اثبات سوگند کذب طرف مقابل که موجب بی حقی خواهان در عین محق بودن وی شده است نیاز به تسلط و دانش کافی حقوقی است که بهتر است قبل از هر اقدام حقوقی که ممکن است برایمان گران تمام شود با یک وکیل متخصص از موسسه ای معتبر با کادر مجرب مشاوره نمود.
دفتر حقوقی موکل حامی و مدافع حقوق موکل با داشتن سابقه طولانی و وکلا و کادر مشاوره مجرب آماده ارائه خدمات حقوقی به شما هموطنان عزیز در سرتاسر ایران عزیزمان می باشد.