علائم تجاری

روابط شرکا و نفع و ضرر در شرکت نسبی|دفتر حقوقی موکل

شرکت نسبی به شرکتی گفته می شود که برای امور تجارتی تحت اسم مخصوصی بین دو یا چند نفر تشکیل می شود و مسئولیت هر یک از شرکا به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته است. این تعریف در ماده ۱۸۳ قانون تجارت آمده و بر اساس آن، شرکت نسبی را باید یکی دیگر از انواع شرکت های تجاری دانست که ضمانت شرکا در آن باید رعایت شود.
شرکت نسبی مانند شرکت تضامنی است؛ با این تفاوت که در شرکت تضامنی، شرکا در مقابل طلبکاران متضامناً مسئول پرداخت قروض شرکت هستند اما به شرح ماده ۱۸۶ قانون تجارت، «اگر دارایی شرکت نسبی برای تأدیه تمام قروض شرکت کافی نباشد، هر یک از شرکا به نسبت سرمایه ای که در شرکت داشته، مسئول تأدیه قروض شرکت است.
 

دفتر حقوقی موکل، ارائه دهنده خدمات حقوقی، وکالت کلیه امور حقوقی توسط وکیل پایه یک دادگستری تهران

همچنین طبق ماده ۱۸۴ این قانون، «در اسم شرکت نسبی عبارت (شرکت نسبی) و لااقل اسم یک نفر از شرکا باید ذکر شود. در صورتی که اسم شرکت مشتمل بر اسامی تمام شرکا نباشد، بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شد، عبارتی از قبیل (شرکا) یا (برادران) ضروری است. بنابراین مانند شرکت تضامنی، در اسم شرکت نسبی باید نام شریک یا شرکا قید شده و اسم هر یک که برده نمی شود، باید شریک مخفی تحت عنوان شرکا یا برادران ذکر شود. قید عبارت (شرکت نسبی) برای این است که اشخاص خارج، متوجه نسبی بودن مسئولیت شرکا باشند.


شرکت با تنظیم شرکت نامه و انعقاد عقد آن و پرداخت تمام سرمایه تشکیل می شود. مادام که تمام سرمایه پرداخت نشده است، نمی توان شرکت را تشکیل شده دانست. سهم الشرکه نیز ممکن است نقدی یا غیرنقدی باشد اما به هرحال سهم الشرکه نقدی باید در حین شروع شرکت پرداخت و سهم الشرکه غیرنقدی که ممکن است جنس یا کارخانه یا امتیاز یا کار شرکا باشد، به تراضی تمام شرکا باید تقویم و تحویل داده شود.
اداره شرکت معمولاً با شرکا خواهد بود همچنین ممکن است مدیر از خارج انتخاب شود و عده آنها ممکن است یک یا چند نفر باشد اما درهرحال «مسئولیت مدیر شرکت در مقابل شرکا همان مسئولیتی است که وکیل در مقابل موکل دارد و حدود و اختیار مدیر شرکت معمولاً در اساسنامه تصریح می شود.

اقدامات مدیران در اموری که اختیار ندارند، برای شرکت الزام آور نیست و اگر بر اثر چنین عملی، زیانی متوجه شرکت شود، مسئول آن خواهند بود اما اگر شرکت بر اثر اقدامات عادی مدیر که عادتاً جزو اختیارات او است، دچار ضرر شود، مسئولیت متوجه مدیر نخواهد بود.
در شرکت نسبی، شخصیت شرکا مؤثر است و به همین دلیل امور اساسی شرکت باید به اتفاق شرکا باشد. هیچ شریکی نمی تواند سهم الشرکه خود را به دیگری منتقل کند مگر اینکه همه شرکا رضایت دهند و پس از انتقال طبق ماده ۱۸۸ قانون تجارت، «هرکس به عنوان شریک ضامن در شرکت نسبی موجودی، داخل شود، به نسبت سرمایه ای که در شرکت می گذارد، مسئول قروضی نیز خواهد بود که شرکت قبل از ورود او داشته؛ اعم از اینکه در اسم شرکت تغییری داده شده یا نشده باشد. قرار شرکا برخلاف این ترتیب نسبت به اشخاص ثالث اثر ندارد. همچنین اگر در اثر ازدیاد سرمایه، شریک جدید وارد شرکت شود، طبق همین قاعده مسئول قروض شرکت خواهد بود. شرکا حق رقابت با شرکت را ندارند و بدون اجازه سایر شرکا هیچ شریکی نمی تواند به تجارتی که از نوع تجارت شرکت است، مبادرت کند یا مدیر شرکتی باشد که موضوع آن با نوع تجارت شرکت یکی است.

منبع

 بیشتر درباره شرکت ها بدانید

ریزه‌كاری‌های قانونی انحلال شركت‌های سهامی |دفتر حقوقی موکل

آشنایی با شرکت‌های تضامنی؛ از تاسیس تا انحلال |دفتر حقوقی موکل

نحوه و موارد انحلال شرکت‌ های تجاری|دفتر حقوقی موکل

حقوق ناشی از مالکیت سهام|دفتر حقوقی موکل

 

 

لینک دین
تلگرام
اینستاگرام
الووکیل

ورود اعضا

برای دریافت خدمات حقوقی ثبت نام کنید