دفتر حقوقی موکل، ارائه دهنده خدمات حقوقی، وکالت کلیه امور حقوقی توسط وکیل پایه یک دادگستری

 حبس الکترونیکی یا نظارت الکترونیکی به نوعی کنترل متهمان و مجرمان است که در آن متهم یا مجرم در یک محدوده مشخص و محدود در ارتباط با خانواده با استفاده از سامانه الکترونیکی هوشمند مانند دستبند یا پابند هوشمند الکترونیکی هشداردهنده کنترل می شوند.
نظارت الکترونیکی برای نخستین بار در کشور ما در قانون مجازات اسلامی مصوب ۹۲ مورد پیش بینی قرار گرفت، به موجب ماده ۶۲ این قانون در جرایم تعزیری از درجه پنج تا درجه هشت، دادگاه می تواند در صورت وجود شرایط مقرر در تعویق مراقبتی، محکوم به حبس را بارضایت وی در محدوده مکانی مشخص تحت نظارت سامانه (سیستم) های الکترونیکی قرار دهد، لذا کسانی که مشمول حبس تا ۵ سال هستند  یا جزای نقدی تا ۱۸ میلیون تومان دارند در صورت وجود سایر شرایط مشمول این سامانه قرار می گیرند.
پس از اجرای این قانون درسال ۹۲ پابند های الکترونیکی به صورت آزمایشی در چند نقطه از کشور اجرا شد که با اجرای موفق این طرح تعداد پابند های الکترونیکی توسعه یافت.

300نفر مشمول طرح آزمایشی مراقبت الکترونیکی

در ۶ شهریورماه سال گذشته، اصغر جهانگیر، رییس سازمان زندان ها در گفت وگویی اعلام کرد: در راستای طرح مراقبت الکترونیکی پیش بینی می شود که چنانچه آیین نامه ها ابلاغ و سایر شرایط فراهم شود در مرحله  نخست بین ۱۴ تا ۱۸هزار نفر و تا مرحله آخر امیدواریم نزدیک به ۴۰ هزار نفر در سراسر کشور مشمول این طرح شوند.
وی گفت: ۳۰۰ نفر مشمول این طرح آزمایشی شدند که با هماهنگی دادستانی و سایر مراجع قضایی نسبت به اجرایی کردن این طرح برای این ۳۰۰ نفر اقدام می کنیم و امیدواریم در این مرحله مشکلی پیش نیاید تا بتوانیم همین امر را توسعه دهیم.
رییس سازمان زندان ها افزود: باید در بخش قضایی نیز فعالیت های آموزشی انجام دهیم تا همکاران ما نسبت به این سامانه توجیح شوند تا افراد بیشتری تحت نظارت این سامانه قرار گیرند این درحالی است که بستر های لازم از نظر فنی و حقوقی برای این طرح در نظر گرفته شده است.

طرح مراقبت الکترونیکی و کاهش حجم ورودی محکومان به زندان ها

یکی از معضلات زندانی شدن فرد، ایجاد آسیب برای کانون خانه و خانواده است. وقتی نان آور خانه زندانی می شود، اعضای خانواده دچار مشکلات مختلف می شوند و در معرض آسیب های مختلف قرار می گیرند. با اجرای این طرح از بار هزینه ها و آسیب های موجود کاسته و بستر های لازم برای پیگیری امور تامینی و تربیتی و اشتغال زندانیان بهتر فراهم می شود.
به دنبال اجرای طرح مراقبت الکترونیکی، کارگروه آموزشی نظارت و مراقبت الکترونیکی در نخستین روز از خردادماه امسال با حضور حجت الاسلام حمید شهریاری معاون آمار و انفورماتیک قوه قضاییه و مسئولان قضایی برگزار شد که در این کارگروه از اجرای طرح سراسری مراقبت الکترونیکی زندانیان از ۶ ماه آینده خبر داده شد.

حجت الاسلام حمید شهریاری، رییس مرکز آمار و انفورماتیک قوه قضاییه در این گردهمایی به ماده ۵۵۳ قانون آیین دادرسی کیفری اشاره کرد و افزود: طبق ماده ۶۲ قانون، در جرایم تعزیری درجه ۵ تا ۸ دادگاه می تواند در صورت وجود شرایط مقرر محکوم به حبس را با رضایت وی در محدوده مکانی مشخص تحت نظارت سیستم حتی الکترونیک قرار دهد. در جرایم مشمول نظام نیمه آزادی هم با پیشنهاد قاضی اجرای احکام و موافقت دادگاه، آزادی تحت نظارت سیستم های مراقبتی اجرا می شود. دادسرا هم می تواند از این امکان استفاده و برای متهم التزام به عدم خروج از منزل از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی صادر کند.
به گفته وی این نرم افزار امکان ردیابی زندانی در تاریخ های مشخص و امکان ردیابی چند زندانی به صورت همزمان را دارد.این نرم افزار غیر از رصد کردن، امکان ارسال پیغام هم دارد و اگر زندانی از محدوده خارج شود، گزارش می دهد.

موانع بر سر اجرای طرح پابند های الکترونیکی چیست؟

البته اجرای این طرح نیز با موانعی مواجه است. رییس سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کل کشور اظهار کرد: پایلوت این طرح در حال حاضر با همکاری مرکز انفورماتیک قوه قضاییه آغاز شده است، اما در این مسیر یکسری موانع وجود دارد.
وی با اشاره موانع بر سر راه اجرای این طرح، گفت: بخشی از این موارد موانع قانونی است؛ چراکه شروط زیادی در قانون برای اجرای این طرح پیش بینی شده است.
رییس سازمان زندان ها و اقدامات تامینی و تربیتی کشور با احصاء شروط اجرای این طرح در قانون، افزود: یکی از مهمترین شروط، رضایت زندانی و شاکی او است. زندانی برای اینکه مشمول این طرح شود باید رضایت شاکی را جلب کرده و بتواند تامین لازم را بسپارد.

جهانگیر تصریح کرد: از طرف دیگر این طرح برای زندانیان درجه پنج تا هشت پیش بینی شده و با این شرایط ویژه تعداد کمی از زندانیان را شامل می‎شود.
وی با تاکید بر ضرورت افزایش ظرفیت های قانونی و فراهم کردن زیرساخت های اجرای این طرح خاطرنشان کرد: در این زمینه آیین نامه های لازم تهیه و به مراجع ذیربط ارسال شده است که امیدواریم با تصویب این آیین نامه ها شاهد این باشیم که این طرح سریع تر و به صورت کامل در کشور اجرایی شود. به دنبال اجرای طرح مراقبت الکترونیکی رییس سازمان زندان ها به اتفاق هیات همراه به منظور بازدید از سیستم قضایی و نظام زندانبانی به کشور های آلمان و سوییس سفر کرد و طی بازدیدی در شهر بازل سوییس امکانات دو کارخانه ساخت پابند های الکترونیکی را مورد ارزیابی قرار داد.

 

منبع

بیشتر درباره مراقبت های الکترونیکی بخوانید

اجرای طرح پابند الکترونیکی|دفتر حقوقی موکل

موانع بر سر راه اجرای طرح پابند‌های الکترونیک/ آیین نامه‌های لازم تهیه و به مراجع مربوطه ارسال شد|دفتر حقوقی موکل

اجرای طرح مراقبت الکترونیکی زندانیان از ۶ ماه آینده |دفتر حقوقی موکل

اجرای مجازات‌های جایگزین حبس با پابند الكترونيكي|دفتر حقوقی موکل

پابندهای الکترونیکی بومی سازی شد |دفتر حقوقی موکل