(96/05/19 ) رئیس کانون کاریابی‌های کشور با تشریح جزئیات فرایند تفویض طرح بیمه بیکاری به کاریابی‌ها گفت: پس از ارزیابی‌های اجرای آزمایشی این طرح، به زودی در سراسر کشور اجرایی می‌شود.

در جامعه اي كه بيكاري، يكي از پديده هاي جدي اجتماعي و اقتصادي آن محسوب مي شود، جايگاه بيمه بيكاري به شدّت اهمیت دارد و توجه به آن مي تواند برخی مسائل و مشكلاتي را كه بر زندگي خانوادگي و اجتماعي شخص بيكار تأثيرگذار است، مهار كند. همچنین در شرایط رکود اقتصادی با کاهش فشار از طریق تأمین حداقل معیشت کارگران، امکان انعطاف پذیری با شرایط بازار بگونه ای فراهم خواهد شد که در نهایت از سقوط در ورطه مسائل جرم خیز خواهد کاست.

1- صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بیمه‌شدگان اختیاری

بیمه خویش فرما چیست؟
بیمه خویش فرما یعنی بیمه اختیاری. یعنی بیمه ای که کارفرما، خود شما هستید و کارگر هم خود شما هستید. بیمه ای که شما برای خودتان هر ماه رد کرده و وجه آن را به حساب تامین اجتماعی واریز می کنید. فرق اجباری با خویش فرما (اختیاری) آن است که بیمه بیکاری ندارد و هر وقت نخواستید می‌توانید آن را قطع کنید و البته ۱۰۰ درصد مبلغ بیمه را نیز باید خودتان پرداخت کنید. بیمه خویش فرما و صاحبان حرف و مشاغل آزاد، اختیاری بوده و ضرایب و درصد های متفاوتی با طرح اجباری دارد. اگر چه تفاوت چندانی، مبلغ بازنشستگی و مستمری بگیری آن ندارد.
بیمه تأمین اجتماعی خویش‌فرما به دو دسته بیمه اختیاری و بیمه صاحبان حرفه و مشاغل آزاد تقسیم میگردد، دسته‌ای دیگر از بیمه‌های تأمین اجتماعی هستند که مهمترین تفاوت آن‌ها با بیمه اجباری، همان‌گونه که از اسم این نوع بیمه مشخص است، آن است که پرداخت حق بیمه از سوی خود شخص و دولت می باشد

اقسام بیمه تامین اجتماعی:
بر اساس قانون تامین اجتماعیبیمه به دو دسته بیمه اجباری و بیمه خویش‌فرما تقسیم می‌شود:
بیمه اجباری: این بیمه مشمول تمام کسانی که در قبال دریافت حقوق و دستمزد در شرکت‌ها، کارگاه‌ها و… کار می‌کنند
بیمهخویش فرما: این بیمه به دو دسته بیمه اختیاری و بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد تقسیم می‌شود که در ادامه به توضیح آن خواهیم می پردازیم:
1-بیمه اختیاری:
این بیمه برای کسانی است که تحت پوشش بیمه خاصی نیستند. متقاضی این نوع بیمه، مستقیما با مراجعه به شعب سازمان تامین اجتماعی خواهان انعقاد قرارداد بیمه اختیاری می‌شود و موظف است خود، حق بیمه را در زمان تعیین‌شده پرداخت نمایید.
متقاضیان بیمه اختیاری می‌توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه را خود بین حداقل و حداکثر دستمزد هر سال تعیین کنندوهر دو سال یکبار، دستمزد مبنای محاسبه حق بیمه ماهانه خود را ۱۰ درصد افزایش دهند.
همچنین متقاضیان می توانند مبلغ حق بیمه خود را حداکثر تا آخرین روز دو ماه بعد به شعبه تامین اجتماعی پرداخت کنند، در صورت پرداخت نکردن حق بیمه این قرارداد از اولین روز ماهی که حق بیمه پرداخت نشده لغو می‌شود
بیمه شدگان اختیاری می‌توانند کل خدمات از قبیل مســتمری‌های بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت و تعهداتی شامل درمان، هزینه‌های پروتز و اروتز، هزینه کفن‌ودفن و کمک هزینه ازدواج، ازکارافتادگی جزئی، غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری را دریافت کنند

نکته حائز اهمیت این است که:

بیمه بیکاری، کمک‌هزینه عائله‌مندی و مزایای کار شامل بیمه شدگان اختیاری نمی‌شود

2-بیمه صاحبان حرف و مشاغل:
این بیمه برای کسانی است که به حرفه یا شغلی با داشتن کارگر یا به تنهایی مشغول به کار هستند(به استناد مجوز اشتغال صادره از سوی مراکز ذیصلاح یا به تشخیص هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی) و مشمول مقررات حمایتی خاصی نمی‌باشند در بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد سه نوع پرداخت حق بیمه وجود دارد
3-بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی با ۱۲درصد:
در این نوع بیمه فقط خدمات مربوط به بازنشستگی ارائه می‌شود
4-بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی با ۱۴ درصد:
در این نوع بیمه خدمات پرداخت مستمری بابت بازنشستگی بیمه‌شده و پرداخت مستمری به بازماندگان در صورت فوت بیمه‌شده اصلی ارائه می‌شود
5-بازنشستگی، فوت و از کارافتادگی با ۱۸ درصد:
در این نوع بیمه خدمات پرداخت مستمری بازنشستگی و فوت و همچنین خدمات مربوط به ازکارافتادگی کلی غیرناشــی از کار به این گروه از بیمه‌شدگان ارائه می‌شود. این بیمه شامل ازکارافتادگی جزئی و نقص عضو نمی‌شود، چون این موارد فقط به لحاظ حوادث ناشی از کار مطرح می‌شوند که کار در بیمه‌های خویش‌فرما به دلیل عدم وجود کارفرما و اشــتغال موضوع حوادث ناشی از کار منتفی است.

(1395/6/13) دفتر حقوقی موکل- بیکار از  نظرقانون بیمه بیکاری بیمه شده ای است که بدون میل و اراده خود بیکار شده و آماده به کار باشد. براساس این قانون، چنانچه بیمه شده‌ای به علت تغییرات ساختاراقتصادی کارگاه مربوطه و به تشخیص وزارتخانه ذیربط و تائید شورایعالی کار ، بیکارموقت شناخته شود وهمچنین بیمه شدگانی که به علت حوادث غیرمترقبه مانند سیل ، زلزله ، جنگ ، آتش سوزی بیکار شوند، می‌توانند از مقررات این قانون استفاده کنند.

امروزه مسئله بیکاری از مهمترین پدیده های اجتماعی و اقتصادی یک جامعه محسوب می شود و در این بین اهمیت بیمه هایی همچون بیمه بیکاری نیز بیش از پیش می شود.
نحوه درخواست بیمه بیکاری و چگونگی دریافت آن دارای مراحل و شرایط مختلفی است که قصد داریم در ادامه تمامی آنها را بازگو کنیم

ماده ۱۴۸ قانون کار، کارفرمایان را موظف کرده است کارگران خود را بر اساس قانون تامین اجتماعی بیمه کنند و ماده ۱۸۳ این قانون، ضمانت اجرای تخلف از بیمه کردن کارگر را بیان کرده است.

افرادی که قبلاً مشمول قانون تأمین اجتماعی بوده و به دلیل عدم اشتغال از پوشش این بیمه خارج شده اند، به نحوی که این گونه اشخاص با دارا بودن حداقل ۳۰ روز سابقه پرداخت حق بیمه، می‌توانند بیمه خود را به طور اختیاری ادامه دهند.

زندگی، سلامت و اموال انسان همواره در معرض حوادث و بلایای طبیعی قرار دارد. در دوره های ابتدایی تر زندگی انسان که اساس روابط بر کانون خانواده و قبیله بنا نهاده شده بود، در هنگام وقوع حوادث و ورود خسارات مالی یا جانی، افراد یک قبیله با همکاری و همیاری از طرق مختلف به فرد آسیب دیده امدادرسانی می کردند. زندگی شهرنشینی، کاهش روابط خانوادگی و قبیله ای و افزایش تعداد و تنوع حوادث باعث شده است که دیگر راه حل های گذشته، کارایی لازم را برای سامان بخشیدن به این امور نداشته باشند. به همین علت نهاد جدیدی برای مقابله با خطرات و خسارات شکل گرفت که بیمه نام دارد. در این نوشتار به بررسی قرارداد بیمه و ویژگی های آن خواهیم پرداخت.